[ Pobierz całość w formacie PDF ]

Standard Edition, Notes on Some Technical Terms Whose Translation Calls for Comment,
pisze on: Przyjąłem utrwalony już odpowiednik defense, choć w słowie tym mieści się o
wiele silniejszy odcień znaczeniowy bierności niż w słowie niemieckim. Sens słowa
niemieckiego oddawałoby lepiej to fend off [odparowywać]. Webster podaje przy defense na
pierwszym miejscu czynność lub zdolność do bronienia się, a dalej, przy defend, wyjaśnia, że
zakłada aktywny wysiłek odparcia rzeczywistego ataku lub naporu. Przy to fend off podane
jest: to ward off, parry [odparować], ale ponieważ etymologia słów fend i defend oraz defense
jest ta sama, nie zyskuje się chyba tak wiele, zastępując defense przez to fend off. Natomiast
czasownik to parry ma zupełnie inna etymologie i Webster podaje: to ward off or deflect, to
turn aside as by a clever or evasive reply or remark [odparować lub uchylić, odwrócić dzięki
zręcznej lub wymijającej reakcji lub odpowiedzi]. Bliższe to jest temu znaczeniu, o które
chodziło Freudowi, jako ze opisywane przez niego zjawisko polega na zręcznym
posługiwaniu się środkami psychologicznymi, aby uchylić lub odeprzeć działanie procesów
czy treści nieświadomych, których sobie nie życzymy. Z definicji słów defense i defend
podawanych przez słownik Webstera nie wynika, by można było ich używać na określenie
wewnętrznych procesów psychologicznych. W istocie, nie jest możliwa żadna obrona przed
sobą samym, chociaż w każdym z nas odbywają się procesy wewnętrzne i istnieją uczucia i
myśli nieświadome, przed którymi pragniemy się dobrze zabezpieczyć. Przekładanie Abwehr
jako defense sugeruje, że chodzi o coś zewnętrznego lub reakcje na zdarzenia zewnętrzne,
podczas gdy naprawdę chodzi o procesy wewnętrzne. Co gorsza, słowo defense pozwała
mniemać (a nawet zachęca do tego), że tę procesy wewnętrzne - jak na przykład wytwarzanie
tworów przeciwstawnych czy wyparcie - to coś na zewnątrz nas, coś obcego, a nie coś w nas
samych. Zadaniem psychoanalizy jest właśnie ukazywanie nam, jak dalece nasza skłonność
do takiego traktowania tych procesów jako obcych nam jest mylna, życzeniowa. W
psychoanalizie próbuje się nam ukazywać, że to, co uważamy za coś obcego, tak dalece, że
pragniemy wyprzeć to lub odparować, stanowi w istocie bardzo ważną cześć nas samych, a
nadto, że dzięki rozpoznaniu, że tak jest, niezmiernie wiele zyskamy i zdołamy tę ważną
cześć zintegrować z całością naszej osobowości.
We wspomnianej nocie dołączonej do przedmowy w Standard Edition Strachey nie
zajmuje się terminem Verdrangung, który najczęściej oddawany jest przez repression
[poskromienie; represja]. Freud wprowadził ten termin w pracy Die Verdrangung (1915),
podając taki jego sens: istota tego zjawiska polega na tym, że coś zostaje jedynie odepchnięte
67
od świadomości czy utrzymywane z dała od niej; zawiera się tu więc sugestia, jak termin ten
należałoby przełożyć. Ważną różnicę między słowem niemieckim a angielskim stanowi to, że
Verdrangung zakłada silną potrzebę wewnętrzną. Słowo to pochodzi od Drang, na którego
znaczenie Duden daje przykład: ulec silnemu motywowi wewnętrznemu. Tak więc
Verdrangung to przemieszczenie czegoś w rezultacie pewnego wewnętrznego procesu. Słowo
niemieckie nie poddaje, w jakim kierunku miałoby się to przemieszczenie czy wyparcie
czegoś dokonywać.
Prawdopodobnie z tego właśnie względu Freud wolał Verdrangung, a nie ścisły
niemiecki odpowiednik angielskiego słowa repression, jakim jest Unterdruckung (dosłownie:
wcisnąć pod), które wskazuje, że coś zostało zepchnięte pod coś innego, i które nie ma żadnej
konotacji sugerującej, że chodzi o proces wewnętrzny. Zarówno repression jak suppression
(bo i tak tłumaczy się czasami Verdrdngung) to słowa, których sens wiąże się z określonym
kierunkiem. Gdy używa się słów reperession czy suppression poza piśmiennictwem
psychoanalitycznym, służą one określeniu czyjegoś działania wobec kogoś lub czegoś; nie
odnoszą się do procesu wewnętrznego zachodzącego w danej osobie. Webster podaje
przykłady: to repress a child [poskramiać dziecko] i to suppress a book [wycofać książkę z
obiegu]. Gdy OED przy repression podaje przykład: to hold back a person from action
[powstrzymywać kogoś od działania], chodzi właśnie o kogoś innego, a nie o samego siebie.
Podobne znaczenie i konotacje ma w języku niemieckim Unterdruckung. Tłumaczenie
Verdrangung jako repression przesuwa znaczenie terminu Freudowskiego ku sferze [ Pobierz całość w formacie PDF ]

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

razem.keep.pl